Biyernes, Mayo 16, 2025

Pagsakit ng kanang balikat

kahapon, sumakit ang kanyang kanang balikat
na di na niya maigalaw dahil sa istrok
na tila na-dislocate, o kaya'y napilayan
payo ng doktor kagabi, ipa-xray agad

sana'y hindi iyon panibagong karamdaman
bagamat matagalan pa raw yaong gamutan
sana'y makalabas na rin kami sa ospital
na higit isang buwan na rin, gayon katagal

ibig ding sabihin, iyon na'y nakararamdam
may pakiramdam na ang kanang naapektuhan
kung tutuusin, magandang senyales na iyan
upang aking asawa'y gumaling nang tuluyan

naka-iskedyul na ang xray ngayong umaga
kaya maaga akong gumising, naghanda na
hinihintay lang kung sinong susundo sa kanya
at sana'y maging maganda naman ang resulta

- gregoriovbituinjr.
05.16.2025

Lunes, Mayo 12, 2025

Tumanog

TUMANOG

nagisnan muli'y bagong salita
sa palaisipang inihandog
nabatid nang sinagutang sadya
iyang duwende pala'y tumanog

duwende'y tila wikang Kastila
at tumanog ay wikang Tagalog
sadyang mayaman ang ating wika
pag kinain ay nakabubusog

sa krosword maraming natatampok
na katagang animo'y kaylalim
na dapat namang ating maarok
at tila rosas na sinisimsim

sariling wika'y ating gamitin
sa mga kwento, tula't sanaysay
katha ng katha ng katha pa rin
hanggang mga akda'y mapaghusay

- gregoriovbituinjr.
05.12.2025

* palaisipan mula pahayagang Pilipino Star Ngayon, Mayo 12, 2025, p. 11

Linggo, Mayo 11, 2025

Gulunggulungan pala'y Adam's apple

GULUNGGULUNGAN PALA'Y ADAM'S APPLE

batid natin kung ano ang alak-alakan
o likod ng tuhod, nababaluktot naman
batid din natin pati ang kasukasuan
o sugpungan ng mga butong nag-ugnayan

sa Dalawa Pababa ng palaisipan
ang katanungan doon ay gulunggulungan
bago sa pandinig ko, ano kaya iyan?
at ang lumabas na sagot ay lalamunan

sinaliksik ko anong tamang kahulugan
at Adam's apple pala ito kung ituran
salamat sa lumikha ng palaisipan
may sarili pala tayong salita riyan

salamat sa bagong dagdag na kaalaman
na atin ding magagamit sa panitikan
sa pagkatha ng sanaysay, kwento't tula man
lalo sa nobelang aking nais simulan

- gregoriovbituinjr.
05.11.2025

* palaisipan mula sa pahayagang Pilipino Star Ngayon, Mayo 11, 2025, p. 14

Sabado, Mayo 10, 2025

Tahimik na pangangampanya sa ospital

TAHIMIK NA PANGANGAMPANYA SA OSPITAL

naisuot ko lang itong t-shirt kagabi
na bigay sa akin sa Miting de Avance
nina Ka Luke Espiritu at Ka Leody
de Guzman na Senador ng nakararami

ngayon na ang huling araw ng kampanyahan
at tahimik akong nangangampanya naman
bagamat bantay kay misis sa pagamutan 
habang siya'y nasa banig ng karamdaman

dapat magwagi ang dalawang kandidato 
upang may kasangga ang dalita't obrero 
bagong pulitika na ito, O Bayan ko
lilong dinastiya't trapo'y dapat matalo

sa pasilyo ng ospital naglakad-lakad 
sa kantina o parmasya ay nakaladlad
itong t-shirt, sa billing man ay magbabayad
sa physical therapy mang pawang banayad

dahil huling araw na, dapat may magawa
makumbinsi ang kapamilya, ang kadukha
kapuso, kumpare, sa layuning dakila
ipanalo ang kandidato ng paggawa

- gregoriovbituinjr.
05.10.2025

Tatlumpung segundong katahimikan, ani Ka Leody

TATLUMPUNG SEGUNDONG KATAHIMIKAN, ANI KA LEODY

tatlumpung segundo ang hiningi ni Ka Leody
kaunting katahimikan sa Miting de Avance
upang alalahanin ang pagpaslang sa Supremo
dahil kinabukasan ang anibersaryo nito

salamat, Ka Leody, sa iyong sinabing iyan
paggunita sa kinakalimutang kasaysayan
na sa tatlumpung segundo'y nakiisa ang madla
pati na nagsidalong manggagawa't maralita

kaarawan ng Supremo tuwing Nobyembre Trenta
ay sasabayan natin ng pagkilos sa kalsada
ngunit araw ng pagpaslang, bihirang gunitain
kagabi lang, buti't nasabi ni Ka Leody rin

maraming salamat sa paalala niyang iyon
sobra na ang kataksilan, lalo't mag-eeleksyon
burgesyang nagpapatay sa Supremo'y nararapat
mawala pati dinastiya'y mangatalo lahat

- gregoriovbituinjr.
05.10.2025

* naganap ang Miting de Avance nina #21 Ka Leody de Guzman at #25 Luke Espiritu para Senador sa Liwasang Bonifacio, Maynila, Mayo 9, 2025, kasabay ng ika-150 kaarawan ni Gregoria "Oriang" de Jesus, asawa ng Supremo at Lakambini ng Katipunan

* Mayo 10, 1897 nang pinaslang ng tropang Aguinaldo ang magkapatid na Procopio at Gat Andres Bonifacio sa Bundok Buntis, Maragondon, Cavite

Sariling magulang, kinatay ng anak

SARILING MAGULANG, KINATAY NG ANAK

dalawang magkaibang balita
na sadya namang nakabibigla:
nanay, anak pa yaong sumaksak
mag-asawa, pinatay ng anak

anak na walang utang na loob
sa isip anong nakakubakob
mental health problem ba'y masisisi
kung bakit ang ganito'y nangyari

mga suspek kaya'y nakadroga
kaya magulang ay biniktima
sa Saranggani't Albay naganap
ang mga pangyayaring kaysaklap

anang ulat, isa'y may depresyon
nang iniwan ng asawa iyon
ang isa'y posibleng naingayan
nang magising, ina'y tinarakan

para bang batas ay inutil
paanong ganito'y mapipigil
baka di sapat ang Mental Health Act
lalo't nangyari'y nakasisindak

- gregoriovbituinjr.
05.10.2025

* ulat mula sa pahayagang Pang-Masa, Mayo 8, 2025, tampok na balita (headline) at pahina 2
* Republic Act No. 11036 - An Act Establishing a National Mental Health Policy for the Purpose of Enhancing the Delivery of Integrated Mental Health Services, na mas kilala ring Mental Health Act of 2018

Sa ika-128 anibersaryo ng pagpaslang sa Supremo

SA IKA-128 ANIBERSARYO NG PAGPASLANG SA SUPREMO

pag-alala sa kamatayan ng Supremo
at ating bayaning Gat Andres Bonifacio
kasama ng kapatid niyang si Procopio
pinaslang sila ng pangkating Aguinaldo

kaya inaral ko ang ating kasaysayan
na sa wari ko'y pilit kinakaligtaan
bakit kapwa Katipunero ang dahilan
ng pagpaslang sa Supremo ng Katipunan

Mayo a-Nwebe, kaarawan ng maybahay
na si Oriang, Mayo a-Dyes, siya'y pinatay
ng mga taksil sa ating bayan, niluray
pati kanyang pagkatao, nakalulumbay

marahil si Oriang siya na'y hinahanap
sa kaarawan nitong dapat ay kalingap
kinabukasan pala'y napatay nang ganap
hanggang huli'y di man lang sila nagkausap

taaskamaong pagpupugay kay Gat Andres
sa adhikain nila't pakikipagtagis
upang lumaya ang bayan, di na magtiis
sa lilong burgesya't dayong mapagmalabis

- gregoriovbituinjr.
05.10.2025

Biyernes, Mayo 9, 2025

Kay-agang nawala ni Maliya Masongsong, 4

KAY-AGANG NAWALA NI MALIYA MASONGSONG, 4

kay-aga mong nawala, doon pa sa NAIA
dahil sa isang di inaasahang disgrasya
amang paalis ay hinatid lang ng pamilya
ngunit nabangga kayo ng isang sasakyan pa

"Anak ko iyan! Anak ko 'yung nasa ilalim!"
sigaw ng ama, si Maliya'y napailalim
sa itim na Ford Everest, sadyang anong lagim
na sa puso'y nakasusugat ng anong lalim

sadyang nakaiiyak ang ganitong nangyari
di mo mawaring magaganap ang aksidente
si Maliya ay tiyak may pangarap paglaki
ngunit wala nang lahat iyon, aking namuni

ang tsuper ay hawak na ng kapulisan ngayon
subalit sa pagninilay, kayrami kong tanong:
paano ba maiiwasan ang nangyaring iyon?
anong sistemang marapat? anong tamang aksyon?

nang di na mangyari ang maagang pagkawala
ng buhay, tulad ni Maliya, nakaluluha
kung anak ko siya, ang dibdib ko'y magigiba
sa ganyan, kalooban ninuman ay di handa

- gregoriovbituinjr.
05.09.2025

* ulat mula sa pahayagang Tempo, Mayo 6, 2025, tampok na balita (headline) at pahina 2

Garapalan sa halalan

GARAPALAN SA HALALAN

dalawang komiks istrip mula sa
pahayagang kilala ng masa
na naglalarawan sa halalan
at sa kandidato't dinastiya
sa kampanyahang garapalan na

pawang magaling mag-analisa
yaong sumulat at dibuhista
hinggil sa parating na eleksyon
di raw boboto sa magnanakaw
kundi sa nagbigay ng ayuda

pawang mga patama talaga
sa pulitiko't sa pulitika
kaya dapat nang may pagbabago
upang magkaroon ng hustisya
ang masa't mabago ang sistema

- gregoriovbituinjr.
05.09.2025

* komiks na may petsang Mayo 8, 2025 mula sa pahayagang Remate, p.3, at Bulgar, p,5

Saplad at lantod

SAPLAD AT LANTOD

sa diksyunaryong Ingles-Tagalog nakita
na ang salin nitong dam ay prinsa o saplad
nakasalubong muli sa palaisipan
kaya agad nasagutan ang hinahanap

lantod naman ay narinig ko sa probinsya
ni ama, na singkahulugan pala'y landi
kaya sa palaisipan ay madali na
nasagot na nang walang pag-aatubili

mga payak na salita ito kahapon
na nahalukay muli sa matandang balon
ng kaalaman, magagamit muli ngayon
sa mga tula, kwento, sanaysay at layon

pawang salitang di mo sukat akalain
na bigla na lang lilitaw sa harap natin
patunay na walang luma kung gagamitin
tulad ng makatang ang tula'y tulay man din

- gregoriovbituinjr.
05.09.2025

* krosword mula sa pahayagang Bulgar, Mayo 8, 2025, p.9

Huwebes, Mayo 8, 2025

Kampanyador nagbabantay man sa ospital

KAMPANYADOR NAGBABANTAY MAN SA OSPITAL

bagamat nasa ospital at tensyonado
si misis ay nasa banig ng karamdaman
ay ginagawa pa rin ang mga layon ko
upang ipagwaging tunay ang kinatawan

ng mga manggagawa't dukha sa Senado
ipanalo sina Ka Leody de Guzman
at Luke Espiritu, mga lider-obrero
na pawang kasangga ng taong karaniwan

kaya kapag may pagkakataong lumabas
ang ilang polyeto'y ipinamamahagi
at ipinakikilala ang bagong landas
manggagawa naman sa Senado'y magwagi

mga simpleng kataga: sila'y ipanalo!
upang sa Senado'y may tinig ang paggawâ
Ka Leody de Guzman at Luke Espiritu
tiyak na may magagawa sa ating bansa!

- gregoriovbituinjr.
05.08.2025

* litratong kuha ng makatang gala sa isang lugar na nadaanan

Sabado, Mayo 3, 2025

Isang buwan na ngayon sa ospital

ISANG BUWAN NA NGAYON SA OSPITAL

Abril a-Tres noong isinugod si misis
sa ospital sapagkat di na maigalaw
ang kanang kamay, braso, hita, binti, paa
na-istrok na pala, sabi ng mga doktor

aba'y ang petsa na ngayon ay Mayo a-Tres
isang buwan na pala kami sa ospital
hanggang ngayon, may kaba, pagdurusa'y ramdam
lito, naghahanap, nagugulumihanan

isang buwan din pala akong nakatira
sa ospital dahil nagbabantay sa kanya
ang asam ko'y tuluyan nang gumaling siya
habang naghahanap ng pambayad, ng pera

isang buwang singkad sa ospital na ito
matagal na gamutan pa raw na totoo
gagaling ka, lagi kong sabi sa misis ko
gagaling ka, nawa'y magdilang anghel ako

- gregoriovbituinjr.
05.03.2025

Ilang araw nang di makatula

ILANG ARAW NANG DI MAKATULA

ilang araw na rin pala akong di nakatula
planong bawat araw isang tula'y di na nagawa
ano kayang sanhi bakit di agad makakatha?
tensyonado't nasa ospital pa? natutulala?
gayong sa paligid ay kayrami ng isyu't paksa

nagtatampo ba sa akin ang musa ng panitik?
di na ba niya madama ang sa puso ko'y hibik?
dahil sa nangyari kay misis ay di makaimik?
dahil pag-usad ng pluma'y wala nang pagkasabik?
nangangayayat na't katawan ba'y tila titirik?

o dahil araw-araw ay pagod sa paglalakad
upang Guarantee Letter ay matanggap niring palad
upang maghanap ng perang sa ospital pambayad
laging pagod, mabilisang kilos, bawal makupad
ang nangyayari'y sa tula na lang nailalahad

- gregoriovbituinjr.
05.03.2025