Huwebes, Enero 30, 2025

Paruparong dilaw pala'y alibangbang

PARUPARONG DILAW PALA'Y ALIBANGBANG

may bar noon sa Santa Mesa
noong ako'y talubata pa
na nagngangalang Alibangbang
na minsan ko ring tinambayan

narinig din noong malimit
ang isang popular na awit
ang "Sitsiritsit, Alibangbang"
at "Salaginto, Salagubang"

subalit iyang alibangbang
pala'y kayraming kahulugan
isa'y dilaw na paruparo
na sa krosword ay nabatid ko

tanong sa Dalawa Pababa
ay Dilaw na Paruparo nga
ang tamang sagot: Alibangbang
salamat sa palaisipan

alibangbang na nadalumat
sa kwento't tula'y isusulat
sa makata, ito na'y misyon
nang sa kamalayan bumaon

- gregoriovbituinjr.
01.30.2025

* krosword mula sa pahayagang Abante, Enero 30, 2025, p.7
* alibangbang: a small, yellow-winged butterfly, mula sa kawing na https://www.tagaloglang.com/alibangbang/ 

Miyerkules, Enero 29, 2025

8-anyos, pinakabatang nabuntis

8-ANYOS, PINAKABATANG NABUNTIS

nakababahala / ang gayong balita
pagkat nabasa ko'y / kay-agang nabuntis
edad walong anyos / ang pinakabata
kay-agang naglandi? / di na nakatiis?

sa edad lang niya, / siya'y walang muwang
kaybata pa't siya'y / pinag-interesan?
ayon pa sa ulat, / siya na'y nagsilang
bata ba'y mahirap? / at pambayad utang?

di na iyan kaso / ng teenage pregnancy
bata ang nabuntis, / paano naganap?
nakababahala / iyang child pregnancy
nangyari bang ganyan / sa bansa'y laganap?

may nagawa kayang / batas hinggil dito?
upang magabayan / ang mga bata pa
kung may edukasyon / magtuturo'y sino?
ang gurong di danas / makapag-asawa?

mga kasong ganyan / ay masalimuot
ang bata bang iyon / ay isang biktima?
marami pang tanong / ang dapat masagot
upang child pregnancy / ay mapigilan pa

- gregoriovbituinjr.
01.29.2025

* ulat mula sa pahayagang Pang-Masa, Enero 29, 2025, tampok na balita (headline) at pahina 2; pahayagang Abante, Enero 29, 2025, pahina 2

Timawa

TIMAWA

Dalawampu't apat Pahalang: Patay-gutom
aba'y TIMAWA yaong lumabas na tugon
ngunit ang timawa sa ating kasaysayan
ay yaong lumaya na sa kaalipinan

panggitnang uri sa uripon at tumao
mandirigma sa lipunang piyudalismo
iyan ang timawa sa historya ng bansa
ngunit ngayon, timawa ang mga kawawa

bakit nangyaring salita'y nagbagong anyo
kaningningan ng salita'y biglang naglaho
ang mga timawa'y malayang tao dati
ngayon, salitang ito'y nawalan ng silbi

timawa'y nagugutom na't namamalimos
ang malayang mandirigma'y naghihikahos
uring kabalyero'y nawalan na ng dangal
malaya nga subalit parang nasa kural

- gregoriovbituinjr.
01.29.2025

* mula sa pahayagang Bulgar, Enero 29, 2025, p.8
* uripon - alipin; tumao - maharlika

Wakasan ang dinastiya

WAKASAN ANG DINASTIYA

karaniwang kasabihang alam sa pamilya:
"The family that prays together, stays together!"
ngayon, may kasabihan hinggil sa dinastiya:
ang "The family that runs together, robs together!"

paalala mula sa Barangay Mambubulgar
hinggil sa pamilyang tumatakbo sa halalan
wakasan na ang dinastiyang nakakaasar
kung sila na naman ang mananalo sa bayan

iisang pamilya, tumatakbong sabay-sabay 
ang ama ay gobernador, ang ina ay mayor
anak pa'y kongresista, di ka ba nauumay
may tatlo pang nais sabay-sabay magsenador

pare-parehong apelyido, iisang mukha
serbisyong publiko na'y pampamilyang negosyo
pinalakas ang ayuda para sa dalita
upang mahamig lang ang boto ng mga ito

dapat wakasan ang dinastiya't elitista
sapagkat di lang kanila ang kinabukasan
manggagawa naman, at di na trapong pamilya
itayo na natin ang makataong lipunan

- gregoriovbituinjr.
01.29.2025

* mula sa pahayagang Bulgar, 01.28.2025, p.5

Martes, Enero 28, 2025

Pandesal at sudoku

PANDESAL AT SUDOKU

kay-aga kong nag-almusal
ng sudoku at pandesal
kasama'y nilagang tsaa
na ininom kapagdaka

agahan mang anong payak
ang labi'y napapalatak
sa pagputok nitong araw
ay natatanggal ang ginaw

sa sudoku nagsasagot
may pandesal na kaylambot
na nabiling sampung piso
sa panaderya sa kanto

at nag-ehersisyo na rin
bago pa ako kumain
kalusuga'y iniisip
kahit kayraming nalirip

anong paksang itutula
kaugnay sa maralita
ang dinastiya'y wakasan
ang trapo'y sa basurahan

- gregoriovbituinjr.
01.28.2025

Lunes, Enero 27, 2025

Masdan mo ang kapaligiran

MASDAN MO ANG KAPALIGIRAN

pamagat ng awit ng ASIN:
"Masdan mo ang kapaligiran"
lupa, dagat at papawirin
ay pansinin, di lang pagmasdan

saanman ay bawal magkalat
isang mahalagang programa
Reduce, Reuse, Recycle dapat
saanman tayo nakatira

atin ding papaghiwalayin
ang nabubulok, di mabulok
at huwag paghalu-haluin
ihiwalay ang binubukbok

para sa kapakanan natin
at ng kapwa, maging malusog
paligid ay ating linisin
basura'y di rin sinusunog

awit ng ASIN ay kaysarap
pakinggan, sa kaibuturan
ay nanunuot itong ganap
tagos sa puso, diwa't laman

- gregoriovbituinjr.
01.27.2025

Nagmalupit

NAGMALUPIT

kaytinding salita ang ginamit
sa basketball pagkat "nagmalupit"
ang mga koponan sa kalaban
pagkat sa iskor ay tinambakan

tinambakan kaya "nagmalupit"
kaya marahil napakasakit
sa damdamin ng mga natalo
ang danas na pagkagaping ito

iba ang ating pakahulugan
sa gayong salita sa tahanan
magbigay tayo ng halimbawa
pag pinagmalupitan ang bata

talagang may parusang katapat
sa batas, lalo't yao'y naungkat
kaya pag ginamit sa basketball
ang nasabing salita'y may trobol

subalit tinambakan lang pala
sa iskor, babawi na lang sila
sa sunod na laban titiyaking
karibal nila'y paluluhurin

- gregoriovbituinjr.
01.27.2025

* ulat mula sa pahayagang Bulgar, Enero 27, 2025, p.12

Akap

AKAP

aakapin mo pa ba ang isang sistema
kung sagad-sagarin nang mapagsamantala
o iyon ay agad-agad mong isusuka
tulad ng ayuda para sa pulitika

aakapin mo pa ba ang sistemang trapo
at magkautang na loob sa mga ito
nais nilang bilhin ang iyong pagkatao
upang iboto mo sila't sila'y manalo

lalo't kilong bigas ay kinakailangan
nang pamilya'y di magutom o mahirapan
trapo'y sinasamantala ang karukhaan
ng maralita na turing nila'y bayaran

kung mga trapo ay ganito ang pagtingin
sa mga maralita, kaybaba ng turing
ah, maralita'y dapat maghimagsik na rin
nang lipunang makatao'y itatag man din

- gregoriovbituinjr.
01.27.2025

* litrato mula sa fb page ng BMP

Linggo, Enero 26, 2025

Luha ng pusa

LUHA NG PUSA

bakit kaya may luha
ang aming si alaga
sadyang nakagigitla
lumuluha ang pusa

marahil napaaway
dignidad ay naluray
nang magapi ngang tunay
ng malakas, matibay

baka nabasted siya
ng pusang dumalaga
baka namatayan ba
ng anak niyang sinta

nakikiramay ako
sa pusang alaga ko
anumang sanhi nito
nakikiramay ako

kung magkakausap lang
si alaga't ako man
baka aking malaman
kanyang nararamdaman

- gregoriovbituinjr.
01.26.2025

* mapapanood ang bidyo sa kawing na: https://fb.watch/xlUXc6rYy4/

Pinta sa dingding

PINTA SA DINGDING

kaygandang drowing
doon sa dingding
ng isang kambing
tila kaylambing

at kinulayan
ng katamtaman
ramdam ko naman
ay kagalakan

may sinasabi
ang kambing dine
tila mensahe:
ako'y mag-selfie

nadadalumat
ko'y di makatkat
sa puso'y tapat
kong pasalamat

- gregoriovbituinjr.
01.26.2025

* pinta mula sa opisina ng SM-ZOTO sa Navotas

Tapwe

TAPWE

tapwe ang sinukli sa akin sa botika
subalit ang perang sinukli'y kakaiba
dati may tao sa pera, ngayon wala na
bayani'y napalitan ng hayop talaga

tapwe o singkwenta na salitang pabalbal
na sinasabi rin namang ito'y kolokyal
tapwe ang tawag noon ng banal at bungal
polymer notes na ngayon ang pinaiiral

subalit bakit nga tinanggal ang litrato
ng mga bayani at nawala ang tao
kasaysayan ba'y balewala nang totoo?
tulad sa eskwelahan nang tinanggal ito?

komersyalismo na ang nais pairalin?
kaya historya'y unti-unting papatayin?
kita na sa tapwe kung pakakaisipin
di na tao kundi hayop na'y kilalanin?

- gregoriovbituinjr.
01.26.2025

Sabado, Enero 25, 2025

Paalala sa pasilyo

PAALALA SA PASILYO

malinaw ang paalala
sa dinaanang pasilyo
bago nasok sa Session Hall
"Do Not Disturb" sabi dito

na ang ibig sabihin lang
huwag kayong mang-istorbo
lalo na't may pulong diyan
huwag maingay, magulo

maliban kung may debate
naroon ka sa usapin
na ikaw ay maririndi
pagkat punto'y dinidiin

subalit kagaya ng chess
dapat kang may preparasyon
isyung malinis, marungis
handa ka nang di makahon

pag may ibang nagpupulong
sa labas ka't manahimik
pagkat pulong nila iyon
sa isyu ma'y nasasabik

- gregoriovbituinjr.
01.25.2025

Tagas, tagis, tagos

TAGAS, TAGIS, TAGOS

hanapin kung saan may tagas
upang ito'y agad malutas
pag may tubig na lumalabas
presyo nito'y tiyak tataas

paghandaan ang pagtatagis
ng talino o kaya'y kalis
ang utak mo'y dapat mabilis
pati kilos nang di magahis

ang liwanag ay tumatagos
sa karimlang di pa nalubos
ramdam man ay panggigipuspos
ay patuloy pa ring kikilos

tagas, tagis, tagos, salita
yaong lubos kong naunawa
upang tula'y aking makatha
lalo't tumutulay sa diwa

- gregoriovbituinjr.
01.25.2025

* krosword mula sa pahayagang Pilipino Star Ngayon, 12.16.2024, p.10

Biyernes, Enero 24, 2025

Pagsulat ng nadalumat

PAGSULAT NG NADALUMAT

laging abala ang aking diwa
nakaraan ay sinasariwa
kasalukuyan ay pulutgata
hinaharap ay bagong simula

paano babasahin ang isip
at isalansan ang nalilirip
may prinsipyong laging halukipkip
may dakilang walang kahulilip

ang ideya'y lalambi-lambitin
kung di sa bangin ay nasa hangin
minsan, nais ko itong liparin
at mga bituin pa'y sungkitin

abalang muli sa pagsusulat
ng naninilay, ng nadalumat
minsan, mga libro'y binubuklat
baka asam na diwa'y malambat

- gregoriovbituinjr.
01.25.2025