Katahimikan

KATAHIMIKAN

tahimik sa totoong kagubatan

bagamat hayop ay nagbabangayan

pagkat kapwa nila ay sinasagpang

upang maging agahan o hapunan

maingay lang pag puno'y pinuputol

o minimina ang bundok at burol

pulitiko pa yaong nanunulsol

habang mamamayan ay tumututol

kaiba sa kagubatan ng lungsod

trapo ang sa bayan ay naglilingkod

dinastiya pa silang nalulugod

lalo't salapi'y ipinamumudmod

sa silid-aralan dapat tahimik

nang itinuro sa diwa'y tumitik

sa pabrika man ng metal at plastik

sa trabaho'y walang patumpik-tumpik

kahit sa lipunang kapitalista

tahimik silang nagmamanipula

nag-iingay naman ang aktibista

upang isyu'y mapabatid sa masa

sabi, sa tenga ang katahimikan

walang ingay kaya katahimikan

subalit iba ang kapanatagan

pag payapa ang puso't kaisipan

- gregoriovbituinjr.

12.30.2024

* litratong kuha ng makatang gala sa ZOTO Day Care Center sa Navotas 

Mansanas

MANSANAS

noong bata pa kami, si Ama'y may mansanas na bitbit

isang mansanas subalit hahatiin ng malililiit

para sa aming magkakapatid, sa akin ay malinggit

sa likod ng simbahan ng Bustillos, may Manzanas street

hanggang aking napagnilayang isang tula ang mabigkas

pagkat sa diwa ko't saloobin, ito ang inaatas

sa ganitong gawain, naging masikap ako't magilas

taludtod at saknong, tugma't sukat ang agad mamamalas

hanggang mahalukay sa diwa'y kasaysayan ng mansanas

kinain ni Adan ang mansanas na binigay ng ahas

kay Eva, sa ulo ni Newton may bumagsak na mansanas

ang kumpanya ni Steve Jobs, logo'y may kagat na mansanas

ngayon, sa aming mesita, may dalawa kaming mansanas

tatlo kami sa bahay, paano ko hahatiing patas

dalawang katlo o two-third, sa aritmetika'y lumabas

buti't sa pagkakahati nito, binahagi'y parehas

- gregoriovbituinjr.

12.29.2024

Biskwit na tipi

BISKWIT NA TIPI

nang minsang sa Balayan umuwi

sa lalawigan ng aking ama

sa bayan ay bumili ng tipi

na biskwit na hilig ko noon pa

wala kasing tipi sa Maynila

na kung meron, akin nang binili

pag nakita'y gagastusang sadya

pagkat diyan ako nawiwili

nang minsang aking ina'y dalawin

nagmano ako't kami'y nag-usap

tipi'y di ko nalimutang bilhin

nang umalis sa lupang pangarap

nagninilay ay lalantakan ko

ang tiping kaysarap na totoo

habang hinahabi'y tula't kwento

at may ilang binabasang libro

- gregoriovbituinjr.

12.29.2024

Lolo, todas sa Sinturon ni Hudas

LOLO, TODAS SA SINTURON NI HUDAS

nang dahil sa Sinturon ni Hudas

na tila ba nawala sa landas

buhay ng isang lolo'y nautas

limang araw pa bago natodas

sino bang sa paputok gumastos

mababayaran ba niyang lubos

yaong nangyaring kalunos-lunos

sa lolong pitumpu't walong anyos

nagbenta ng paputok na iyan

sa buhay mo'y walang pakialam

di ka sagutin ng mga iyan

pag nagtungo ka sa pagamutan

taospuso pong pakikiramay

sa pamilya ng lolong namatay

hibik ko sa kabila ng lumbay:

paputok ay iwasan pong tunay

- gregoriovbituinjr.

12.29.2024

* ulat mula sa pahayagang Bulgar, 29 Disyembre 2024, pahina 1 at 2

Larong Unblock

LARONG UNBLOCK

puzzle - six by six na parisukat

ay ilabas mo ang isang tipak

na kulay pula sa ilang tira

pag napalabas mo'y tagumpay ka

nakakatuwa ang larong yaon

pagkat isipan mo'y hinahamon

app game na Unblock sa iyong selpon

pag nagpahinga'y laro ko iyon

larong pampatalas ng isipan

pag-aanalisa't kaalaman

lohika'y ehersisyong mataman

sa ilang tira'y ilabas iyan

salamat naman sa larong Unblock

lalo na't nailabas ang tipak

pag nagtagumpay, ramdam mo'y galak

pagkat naglaro kang di nalubak

- gregoriovbituinjr.

12.29.2024

Idiskwalipika ang mga dinastiyang pulitikal

IDISKWALIPIKA ANG MGA DINASTIYANG PULITIKAL

kapag pulitikal na dinastiya

ang ibinoboto pa rin ng masa

hinahalal ba'y mapagsamantala

nariyan pa ba'y bulok na sistema

upang manalo pa sa pulitika

namumudmod ng pera sa kampanya

upang mabili ang boto ng masa

limang daang piso, bigas, ayuda

dinastiya pag ama ay senador

habang ina naman ay gobernador

ang anak nila sa bayan ay meyor

habang kongresista naman ang lolo

lider pa ng SK ang kanyang apo

at kapitan ng barangay ang tiyo

sigaw ng masa: idiskwalipika

iyang pulitikal na dinastiya

pawang galing sa iisang pamilya

yaong naghahari sa pulitika

matapos ang eleksyon, wala ka na

nalulong na sa bulok na sistema

sa susunod na halalan, huwag na

huwag iboto iyang dinastiya

- gregoriovbituinjr.

12.29.2024

* litratong kuha ng makatang gala

Dalawang 13-anyos na Nene

DALAWANG 13-ANYOS NA NENE

dalawang Nene na parehong trese anyos

ay biktima sa magkahiwalay na ulat

isa'y nadale ng 5-star sa daliri

isa'y ginahasa matapos mangaroling 

nagkataon lang trese anyos ang dalawa

edad nga ba ng kainosentehan nila?

sinapit nila'y kalunos-lunos talaga

magba-Bagong Taon silang di nagsasaya

wala sa edad iyan? baka nagkataon?

pagtingin ko ba'y isa lang ispekulasyon?

"Kaiingat kayo!" ang siyang bilin noon

ng bayaning halos kinalimutan ngayon

tunay na kaylungkot ng Bagong Taon nila

isa'y naputukan, isa'y nagahasa pa

- gregoriovbituinjr.

12.28.2024

* ulat mula sa pahayagang Pilipino Star Ngayon, 28 Disyembre 2024, pahina 8 at 9

Ginahasa matapos mangaroling

GINAHASA MATAPOS MANGAROLING

sadyang kalunos-lunos ang sinapit

ng isang trese anyos na babae

ginahasa matapos mangaroling 

bisperas ng pasko iyon nangyari 

ulat itong makadurog-damdamin

tila puso'y pinipisak talaga

kung siya'y anak ko, ako'y gaganti

sa mga taong nanghalay sa kanya

sabi'y ihahatid siya sa bahay

ng dalawang suspek na tagaroon

subalit sa baywalk siya'y hinalay

talagang halimaw ang mga iyon

at sa pagsusuri ay positibo

ngang hinalay ang nasabing babae

hustisya'y dapat kamtin nang totoo

at dalawang suspek ay masakote

- gregoriovbituinjr.

12.28.2024

* ulat mula sa pahayagang Pang-Masa, 28 Disyembre 2024, headline at p.2

Relatibo

RELATIBO

sa mga kamag-anak ko't katoto

kapisan, kumpare, kaugnayan ko

pulitikal at personal ba'y ano?

masasabi ba nating relatibo?

piho, sa akin ay magandang aral

lalo't ang personal ko'y pulitikal

isa itong prinsipyong unibersal

kaya sa aktibismo'y tumatagal

pinipilit ugnayan ay mabuo

at prinsipyong tangan ay di maglaho

suliranin ma'y nakapanlulumo

ay tutupdin anong ipinangako

pakikibaka'y isinasabuhay

maraming bagay ang magkakaugnay

mga sagupaan ma'y makukulay

madalas ay talaga kang aaray

- gregoriovbituinjr.

12.28.2024

Pagdalaw sa Bilibid

PAGDALAW SA BILIBID

sinamahan ko ang MAG - Medical Action Group

at iba pa sa human rights organization

tulad ng staff ng PAHRA, Task Force Detainees

at dalawa kami sa XD Initiative

taon-taon na namin itong ginagawa

para sa mga umaasam nang paglaya

tuwing sasapit ang panahong kapaskuhan

at magbigay ng konting pangangailangan

ang samahan sila sa dakilang layunin

ay nasa aking diwa, puso't saloobin

lalo't napiit ay bilanggong pulitikal

na naroroon sa Bilibid nang kaytagal

mabuti't muling nakasama ngayong taon

upang aming magawa yaong nilalayon

- gregoriovbituinjr.

12.27.2024

* litratong kuha bago pumasok sa Bilibid, 27 Disyembre 2024, bawal ipasok sa loob ang selpon, iniwan namin ito sa sasakyan

* PAHRA - Philippine Alliance of Human Rights Advocates

* XDI - Ex-Political Detainees Initiative 

Ingat sa paputok

INGAT SA PAPUTOK

kung maaari lang, huwag nang magpaputok

ng labintador o anumang umuusok

pag naputukan ka'y tiyak kang malulugmok

kalagayang iyan ba'y iyong naaarok?

kailan ba maling kultura'y mapaparam?

lalo't naputukan na'y animnapu't siyam

pag naputukan ka'y tiyak ipagdaramdam

sana'y walang maputukan ang aking asam

ayaw mo mang magpaputok ngunit ang iba

ay nagpapaputok, baka matamaan ka

nananahimik man ay nagiging biktima

buti pa'y walang magpaputok sa kalsada

kaysa magpaputok, tayo lang ay mag-ingay,

pag nag-Bagong Taon na, sa labas ng bahay

upang Lumang Taon ay mapalitang tunay

kaysa naman masugatan kayo sa kamay

iwasan nang magpaputok sa Bagong Taon

huwag nang mag-ambag sa mga itatapon

ang kalusugan ng kapwa'y isipin ngayon

pati na klima at nagbabagong panahon

- gregoriovbituinjr.

12.27.2024

* tula batay sa ulat sa pahayagang Bulgar, 27 Disyembre 2024, pahina 1-2

O, dilag kong minumutya

O, DILAG KONG MINUMUTYA

O, dilag ko't tanging minumutya

akong sa labana'y laging handa

daanan man ng maraming sigwa

buhay ko'y iaalay kong sadya

ganyan daw kasi ang umiibig

habang iwing puso'y pumipintig

kahit pumiyok ang abang tinig

di patitinag, di palulupig

magsasama hanggang kamatayan

anumang pinasukang larangan

sa labanan at kapayapaan

sa lansangan man at sa tahanan

suliranin man ay di mawari

magtutulungan, magpupunyagi

upang tupdin at maipagwagi

ang pangarap nati't minimithi

- gregoriovbituinjr.

12.26.2024

Pambatang aklat, kayliliit ng sulat

PAMBATANG AKLAT, KAYLILIIT NG SULAT

Nakabili ako ng aklat na pambata dahil sa pamagat na "Children's Atlas: The ideal Atlas for school or home", subalit napakaliliit ng sulat, na mas maliit pa sa sulat ng nalalathalang dyaryong tabloid. Pambata ba talaga ito? Subalit iyon ang sabi sa titulo ng aklat.

Ang font sa loob ng aklat ay nasa Times New Roman 8, o kaya'y 7. Napakaliit, di ba? Ang ginagamit ko nga sa pahayagang Taliba ng Maralita ay Arial 11, Calibri 11 o Times New Roman 12, subalit naliliitan pa rin sila. Nais nilang font ay 16 upang mas mabasa raw ng malalabo ang mata.

Subalit nangangailangan pa ako ng magnifying lens kung nais ko talagang basahin ang Children's Atlas. Nabili ko ito kamakailan lang sa Book Sale ng Farmers' Plaza, sa halagang P65.00, may sukat na 5.5" x 7.5", at binubuo ng 64 pahina. Inilathala ito ng Paragon Books ng UK noong 2001.

Maganda sanang pangregalo ang Children's Atlas sa mga pamangkin at inaanak na nasa edad 7-10. Subalit dahil sa liit ng sulat nito ay nag-alangan na rin kami ni misis na ipangregalo ito at baka hindi nila basahin.

Kung Children's Atlas ito, bakit kayliliit ng font? Parang hindi talaga pambata ang pambatang aklat na ito.

isang pambatang aklat

nang agad kong binuklat

kayliliit ng sulat

ako sana'y nagalak

librong pamaskong tiyak

sa mga inaanak

Children's Atlas na ito'y

talagang detalyado

tunay kang matututo

dapat lang matyaga ka

sa iyong pagbabasa

ng kayliit na letra

at ako'y napanganga

napaisip talaga

kung babasahin nga ba

nitong mga bulinggit

ang librong kaylilinggit

ng letra kahit pilit

pambata ngunit hindi

pag di binasa'y lugi

karunungan ma'y mithi

- gregoriovbituinjr.

12.25.2024

Nabuhat nila'y 25 medalya

NABUHAT NILA'Y 25 MEDALYA

sa Doha, mga Pinoy weightlifter ay nagpakitang gilas

sa kumpetisyong nilahukan, husay nila'y pinamalas

dalawampu't limang medalya'y binuhat ng malalakas

na mga atletang tila nagmana kay Hidilyn Diaz

Congratulations sa mga Pinoy weightlifter na binitbit

ang bandila ng bansa at maraming medalyang nakamit

limang ginto, sampung pilak at sampung tanso ang nasungkit

sa paligsahang pagbuhat, pinakita nila'y kaylupit

sa youth division, nasa pangatlong pwesto ang ating bansa

habang sa junior division, panglimang pwesto tayong sadya

ang isports sa Pilipinas ay sadyang binibigyang sigla

ng bagong henerasyon ng atletang di basta magiba

sa mga Pinoy weightlifter sa Qatar, mabuhay! Mabuhay!

muli, congrats sa inyo! isang taospusong pagpupugay!

- gregoriovbituinjr.

12.25.2024

* ulat mula sa pahayagang Bulgar, Disyembre 24, 2024, p.12

Sampung piso na ang kamatis

SAMPUNG PISO NA ANG KAMATIS

ang isang balot na kamatis

tatlong laman ay trenta pesos

pagsirit ng presyo'y kaybilis

buti't mayroon pang panggastos

imbes pangsahog na'y inulam

isang kamatis sa umaga

kamahalan ay di maparam

kailan muli magmumura

habang iba'y itinatapon

lang ito't labis na naani

ngunit sa lungsod ay di gayon

dapat mo itong binibili

mabuti pa'y magtanim nito

kahit sa bakuran o paso

may mapipitas kang totoo

pag kamatis mo na'y lumago

- gregoriovbituinjr.

12.25.2024

Merry Christmas kahit Many Krisis ang Masa

MERRY CHRISTMAS KAHIT MANY KRISIS ANG MASA

buong puso ang pagbati ko't umaasa

na mababago pa ang bulok na sistema

Merry Christmas kahit Many Krisis ang Masa

kaya patuloy pa rin tayong makibaka

panahon ngayon ng pagsasaya sa mundo

dahil sa kaarawan ng kanilang Kristo

malagim man ang sitwasyon ng Palestino

may kontraktwalisasyong salot sa obrero

nariyan din ang dinastiyang pulitikal

na namumudmod ng ayudang nakakamal

presyo ng pangunahing bilihi'y kaymahal

ang pagtaas ng sahod ay sadyang kaybagal

di pala para sa ISF ang 4PH

kulang din ang badyet ng Philhealth at D.O.H.

sa trilyong utang ng bansa, masasabing each

Pinoy na'y may utang, VP pa'y mai-impeach

dahil rin sa klima, tao'y nahihirapan

badyet sa serbisyo publiko'y nabawasan

saan na napupunta ang badyet na iyan?

gagamitin ba sa susunod na halalan?

muli, Merry Christmas, pagbating taospuso

Many Krisis ang Masa, saan patutungo?

baka Bagong Taon ay haraping madugo

krisis ba'y kailan tuluyang maglalaho?

- gregoriovbituinjr.

12.25.2024

Ispageti padala

ISPAGETI PADALA

natanggap namin ngayo'y ispageti

mula sa isa naming kapitbahay

dagdag noche buena mamayang gabi

habang narito lang at nagninilay

at nang tikman ko, malasa talaga

sa sarap ako'y napapamulagat

at sa ispageti nilang padala

masasabi ko'y maraming salamat

kami'y nagbahagi kahit munti man

tulad ng mga nagdaang panahon

minsan magkakapitbahay ay ganyan

nagbibigayan lalo't may okasyon

mayroon din namang mga kakanin

suman, kalamay, puto'y binahagi

pagbabahagina'y pagmamahal din

panahon ngayong puso'y nagwawagi

- gregporiovbituinjr.

12.24.2024

Ingat po upang di masunugan

INGAT PO UPANG DI MASUNUGAN

kaytinding ulat sa pahayagan

nasunugan ang tatlong barangay

christmas lights umano ang dahilan

at magkakadikit pa ang bahay

na mabilis nilamon ng apoy

bahay ay nawala sa sang-iglap

dama mo'y para ka nang palaboy

naabo pati mga pangarap

ang mga bumbero sa probinsya

ay rumesponde naman umano

ang apektado'y daang pamilya

na sa ebakwasyon magpapasko

sadyang kayhirap pag nagkasunog

kaya lagi po tayong mag-ingat

pagkat sa puso'y nakadudurog

maging alerto't huwag malingat

- gregoriovbituinjr.

12.24.2024

* mula sa ulat sa pahayagang Bulgar na may pamagat na: "3 Barangay Nilamon ng Apoy", Disyembre 24, 2024, p.1-2

Nakahiligan

NAKAHILIGAN

nakahiligan ko nang magbasa

ng samutsaring paksang anuman

lalo na't ako'y nagpapahinga

babasahi'y libro't pahayagan

pinaglalaanan ng panahon

ang pagbubuklat ng mga aklat

upang sa isipan ko'y ibaon

ang nadalumat at maisulat

sa library at bookstore ay tambay

iba ang pakiramdam na libro

ang katabi palagi sa bahay

nais ko'y magbasa ang trabaho

sa libro'y iba't ibang karakter

ang doon nakakasalamuha

bayani, kontrabida, marderer

manunudla, manunula, bata

mahalaga'y nagbabasang saglit

sa kabila ng maraming rali

hilig kong bagamat alumpihit

nakakapagbasa kahit busy

- gregoriovbituinjr.

12.24.2024

Ginupitan ako ni misis

GINUPITAN AKO NI MISIS

nang minsang mapadaan sa salon

ng kapitbahay kami ni misis

ginupitan niya ako roon

habang abala sa paglilinis

ng kuko ang kanyang kaibigang

manggugupit at manikurista

si misis pala'y marunong naman

animo'y taga-salon din siya

di lang pala siya social worker 

sa paggugupit din ay magaling

kaya nakakainlab na partner

sa buhay, sa bahay, sa paghimbing

dapat daw ay bagong gupit ako

sa noche buena mamayang gabi

salamat sa gupit ng buhok ko

ang sa kanya'y tangi kong nasabi

- gregoriovbituinjr.

12.24.2024