Ang nawawalang nailcutter

ANG NAWAWALANG NAILCUTTER 

nawawala ang nailcutter ko

mahaba na ang aking kuko

hinanap ko na sa gamit ko

ngunit di na makita ito

nawawala'y hahagilapin

kung wala talaga, gagawin:

bagong nailcutter na'y bibilhin

sa tindahang kaylayo man din

pilosopiya'y naapuhap

nawala lang ang hinahanap

ang wala'y di na hinagilap

pagkat pagkawala na'y tanggap

bagong nailcutter na'y nagamit

mga kuko ko na'y lumiit

ang hinlalaki, hinliliit

at nasa gitna na'y ginupit

- gregoriovbituinjr.

06.08.2025

Usapang keso

Usapang keso

Makasarap ba ang keso?

Sino kanyang binebeso?

Makamasa bang totoo?

O masa'y nagoyo nito?

O baka sara-sarado?

Kasintunog ng Senado?

Sinara ng hepe nito

Ang pinagbilhan ng keso?

O BugBog Man ay Sarado?

Pagkat natunaw ang keso?

Gayong may heart naman ito

Walang puso ba, ikamo?

Paumanhin sa tanong ko

Pagkat bansa'y nagugulo

Makasara daw sa pwesto

Makasarap na raw dito

Marahil duwag ang ulo

Pinuno pa naman ito

Urong bayag, O, bayan ko

Anong gagawin ng tao?

Ah, pababain sa pwesto

Ang di na lingkod ng tao

Na naging ganid sa keso

Este, suwapang sa pwesto

- gbj

06.07.2025

Libreng libing, sana libreng pagpapaospital din

LIBRENG LIBING, SANA LIBRENG PAGPAPAOSPITAL DIN

parang pampalubag loob na lang sa masa

sa ilalim ng kapitalistang sistema

iyang libreng libing para sa mahihirap

na aprub na raw sa Senado, anang ulat

kung kaya naman pala ang libreng libing

para sa mahihirap ay baka kaya rin

nilang magpasa ng batas na para naman

sa libreng paospital ng dukhang maysakit

kung dukha'y may libreng libing kapag namatay

sana dukhang maysakit ay libreng mabuhay

subalit sa ilalim ng lipunang ito

lahat pinagkakakitaan ng negosyo

pati na ang karapatan sa kalusugan

ay di na karapatan, dapat mong bayaran

at dapat pa'y kwalipikado kang mahirap

para sa Indigent Funeral Package nila

sino kayang mahirap ang kwalipikado?

yaong buto't balat na't payat na totoo?

yaon bang walang kayod, walang sinusweldo?

na sa barungbarong lang nakatira ito?

bagamat may batas na Cheaper Medicine Act

murang gamot imbes libreng gamot sa dukha

may Free Indigent Hospitalization Act ba?

libreng pagpapaospital na gagaling sila?

walang libre sa kapitalistang sistema

dapat sa karapatan mo sila'y kumita

dapat sa ganitong sistema'y palitan na

at maralita'y magrebolusyon talaga

- gregoriovbituinjr.

06.07.2025

* ulat mula sa pahayagang Bulgar, Hunyo 3, 2025, pahina 2

Ang nektar pala'y lagdó

ANG NEKTAR PALA'Y LAGDÓ

ang nektar pala'y lagdó sa sariling wika

mula raw sa Waray ang nasabing salita

na sa bulaklak ay matamis na likido

na mga bubuyog ang nagtipong totoo

upang gawing pulot-pukyutang anong tamis

upang lumakas tayo't gumanda ng kutis

kaygandang ambag ng Waray sa panitikan

at sa sariling wika nitong sambayanan 

halina't simulan nang gamitin sa katha

lalo na sa pagsulat ng tula, pabula,

sa kwento, dagli't sanaysay ay pagyamanin

sa pagtaguyod ng sariling wika natin

ang bubuyog ay palipat-lipat ng rosas

upang lagdó roon ay subukang makatas

at ito'y tinitipon upang gawing pulot

na sa kalusugan nati'y kaygandang dulot

- gregoriovbituinjr.

06.07.2025

* mula sa AlpabeTuklas! ng Komisyon sa Wikang Filipino (KWF)

Ibang pagkatao'y huwag hanapin sa akin

IBANG PAGKATAO'Y HUWAG HANAPIN SA AKIN

pag inisip mong maging negosyante ako

o ang maging kapitalista sa obrero 

o sa isang kumpanya ay maging C.E.O

ay baka ibang tao ang hinahanap mo

pag hiniling mong lagi akong nakabarong

o nakapolo, o mukhang disente roon

pumuti pa't kuminis ang balat ko ngayon

ay baka ibang tao ang hanap mong iyon

mapapalitan ko ba ang anyo't sarili

dahil iyon ang kanilang gusto't sinabi

baka ibang tao ang hanap nila dini

kung sino ako ay di ko maiwawaksi

tunay namang bawat isa'y dapat umunlad

subalit kapitalista'y di ko katulad

pag nagnegosyo ba'y tanda na ng pag-unlad?

habang karapata'y niyurakan nang lantad?

ibang tao'y huwag mong hanapin sa akin

di ko mababago ang katauhang angkin

kung ibang pagkatao'y aking gagayahin

aba'y di ako iyon ang dapat isipin

- gregoriovbituinjr.

06.07.2025

* CEO - Chief Executive Officer

Katapatan

KATAPATAN

katapatan sa rebolusyon at pag-ibig

panata iyan ng makatang tumitindig

sa prinsipyong patas, sa dukha'y kapitbisig 

kahit pa siya'y isang tuka, sampung kahig

tapat ang makatâ sa larangang pinasok

rebolusyon man o pag-aasawa'y tumbok

makata'y tapat kahit kanyang ikalugmok

nakikipaghamok ma't laksa ang pagsubok

abang makata'y aayaw magsalawahan

sumandali nating hibik niya'y pakinggan:

"iyan na ang buhay ko hanggang kamatayan"

"makata'y kikilos ng buong katapatan"

ganyan natin tingnan ang buhay ng makatâ 

ganyan hahangaan ng nagbabasang madlâ

katapatan niyang di maipagkailâ

lalo't sa bandila't altar siya'y sumumpâ

- gregoriovbituinjr.

06.07.2025

* litratong kuha sa isang pagpupulong ng Philippines-Cuba Cultural and Friendship Association (PhilCuba) ilang taon na ang nakararaan

Ang payo ni Inay

ANG PAYO NI INAY

tanda ko pa ang sinabi ni Inay noon

huwag mong basta pahihiramin ng payong

ang taong kilala ka lang pag umuulan

bagay na di ko pa noon maunawaan

tulad ngayong tag-ulan o kaytinding sigwa

sa pagsaklolo, ako kaya'y nakahanda

aba'y dapat may sarili rin silang payong

mawawalan ako pag pinahiram iyon

subalit payo niya'y naunawaan ko

pag binaha ka, sinong tutulong sa iyo

katotong tunay man ay kayhirap mahanap

katotohanan itong marahil kaysaklap

payo rin niya'y matutong magpasalamat

munti man ang tulong sa problemang kaybigat

pag nabigyang lunas, ang puso mo'y palagay

tulungan din ang nangangailangang tunay

maraming salamat sa sinumang nag-ambag

ng tulong sa asawa kong nasa ospital

ang payong ninyo'y pinahiram sa tulad ko

na nasa unos ng buhay, kaytinding bagyo

salamat, payong na ito ay ibabalik

upang magamit ng sinumang humihibik 

ng tulong sa panahong kinakailangan

iyan ang pangako ng makatâ ng bayan

- gregoriovbituinjr.

06.06.2025

* litrato mula sa google

Nilay ng tibak na Spartan

NILAY NG TIBAK NA SPARTAN

kahit nadarama ang panghihina

ay malakas pa rin, di nanlalata

kunwari ay walang nararamdaman

kahit na nanghihina ang katawan

ano nga kaya ang nasasadiwa 

ng tibak na Spartan at makatâ 

di raw nanghihina, laging palaban

at mandirigma sa larangang tangan

subalit dapat din namang isipin

kaligtasan at kalusugan natin

mula ulo, katawan, hanggang paa

huwag ipagkaila ang nadama

pag ulo'y masakit o nahihilo

sa isang tabi'y uupo lang ako

nagpapahinga, iinom ng gamot 

upang lumakas, upang di manlambot

pagkat di dapat makita ng madla

na tulad kong tibak ay nanghihina

agad nang gagamutin ang sarili

kaya sa iba'y di na nagsasabi 

sakaling mata'y bigla lang pumikit

mamamatay akong di mababatid

subalit tula ko'y di mamamatay

balang araw, babasahin ding tunay

- gregoriovbituinjr.

06.06.2025

Dalawang aklat ng glosari

DALAWANG AKLAT NG GLOSARI

dinaluhan ko minsan sa UP

ang isang forum sa pagsasalin

doon ay akin namang nabili

ang dalawang aklat ng glosari

muling nabuhay yaong mithiin

kong mag-ambag sa sariling wika

mga librong ito'y babasahin

upang kaalama'y palaguin

iambag sa pagkwento't pagtula

ang mga salita kong nalaman

lumawak ang kabatira't diwa

sa glosari ng mga salita

na hinggil sa pagpaplanong urban

at rehiyonal, sa paggawa ng

damit, kaygandang maunawaan

ng tulad kong makata ng bayan

- gregoriovbituinjr.

06.06.2025

* nabili ang 2 aklat sa forum ng Kasalin Network, sa Gimenez Gallery, UP Diliman, Mayo 27, 2025

Bituin

BITUIN

inaaral ko rin ang nasa kalangitan

tumitingala sa langit paminsan-minsan

pagmamasdan ang mga bituin at buwan

habang sikat na tula'y bibigkasin naman:

"Buwan, Buwan, hulugan mo ako ng sundang!"

naisip ko ring ganitong tula'y dagdagan

habang astronomiya'y pinag-aaralan

"O, Bituin, apelyido ng aming angkan

bawat kutitap mo'y ningning sa kalangitan

ako kaya'y apo mo na sa talampakan?"

hiingi ko'y paumanhin, mga mambabasa

miinsan, sa seryosong paksa'y nagpapatawa

bituin, Balatas o Milky Way,  kometa

buwan, bulalakaw, Venus, astronomiya 

na nais aralin at itula talaga

sa karimlan mo matatanaw ang bituin 

nagniningning sa pagsapit ng takipsilim

tila ba ito'y pag-asa sa suliranin 

matapos ang unos sa buhay, lilitaw din

na sa kalangitan ay lalambi-lambitin

- gregoriovbituinjr.

06.06.2025

* litrato mula sa google

Wika't adhika

WIKA'T ADHIKA

aking adhika

bilang makatâ 

sariling wika'y

isulong pa nga

sa kwento, tula,

dagli't pabula

lumang salita

bagong kataga

ang tagubilin

ay paunlarin 

ating gamitin

ang wikang atin

sa bawat kathâ

sa bawat likhâ

sa bawat akdâ

bilang makatâ 

banal na layon

para sa nasyon

pag-unlad niyon 

yakap ko't misyon 

- gregoriovbituinjr.

06.04.2025

* ang sanligan o background ay mula sa pahayagang Bulgar, Hunyo 4, 2025, pahina 9

Paligsahan na ba ang paghuli ng kriminal?

PALIGSAHAN NA BA ANG PAGHULI NG KRIMINAL?

paramihan na raw ng huli

ng kriminal, sa ulat sabi 

ng bagong tinalagang hepe

o namumuno sa PNP

subalit pag ganyan, paano

na ang karapatang pantao?

due process o tamang proseso

ba'y malalagay sa peligro?

paramihan ng huli'y sugal

na paligsahan ang katambal

tulad ng tokhang, ibubuwal

na ba ang darakping kriminal?

tama lamang na sila'y dakpin

dahil nakagawa ng krimen

sila'y ikulong at litisin

hustisya sa biktima'y kamtin

ngunit di iyan paligsahan 

sapagkat di laro ang ganyan 

buhay ang pinag-uusapan

dapat ebidensya'y batayan

- gregoriovbituinjr.

06.04.2025

* ulat mula sa pahayagang Bulgar, Hunyo 3, 2025, pahina 2

Puwing at langgam

PUWING AT LANGGAM

kasabihan ng ating ninuno:

maliit lang ang nakapupuwing

sa atin ay mahalagang payo

upang di tayo api-apihin

kikilos din tayong parang langgam

gaya'y masipag na manggagawa

kakagatin yaong mapang-uyam

hanggang mata nila'y magsiluha

pag mga aktibistang Spartan

tulad ko'y sama-samang kikilos

ay babaguhin itong lipunan

wawakasan ang pambubusabos

maliit man ang tingin sa atin

kung kikilos tayong sama-sama

parang langgam nating kakagatin

at pupuwingan iyang burgesya

- gregoriovbituinjr.

06.04.2025

* litratong kuha ng makatang gala

Ang pesbuk bilang diary

ANG PESBUK BILANG DIARY

talaarawan o diary na

itong pesbuk ng nasasaisip

dito na nilalagay ang kathang

sanaysay, kwento't tulang naliriip

anumang balita ang nasagap

anumang nangyari sa paligid

anumang paksa ng mahihirap 

o anumang isyu ang nabatid

nababasa ng tanan ang tulang

galing sa puso't may tugma't sukat

kwento't sanaysay para sa madlang

pinaglilingkura't sinusulat

paumanhin po sa mambabasa

kung personal ang laman ng pesbuk

ako nama'y makatâ ng masa

na binabahagi'y ang naarok

pagkat personal ko'y pulitikal

bilang tibak, makatang Spartan

pagkat pulitika ko'y personal 

buhay ay para sa sambayanan 

- gregoriovbituinjr.

06.03.2025

Ang Kawasaki at ang pinasukan kong PECCO

ANG KAWASAKI AT ANG PINASUKAN KONG PECCO

Mahigpit akong nakikiisa sa mga manggagawa ng Kawasaki United Labor Union (KULU) na nakawelga ngayon na ipinaglalaban ang kanilang mga karapatan! Taaskamaong pagpupugay sa inyo! Uring manggagawa, hukbong mapagpalaya!

Malapit sa akin ang mga manggagawa ng Kawasaki dahil tatlong taon din akong pumapasok sa gate ng Kawasaki nang nagtatrabaho pa ako. Nasa loob kasi ng compound ng Kawasaki ang aming pabrika, o nasa loob ang right of way patungong trabaho.

Naging manggagawa ako ng tatlong taon bilang machine operator sa Metal Press Department ng Precision Engineered Components Corporation (PECCO) sa Alabang, Muntinlupa noong Pebrero 1989 hanggang Pebrero 1992. Kagagaling ko lang ng training ng anim na buwan sa isang pabrika sa Japan, Hulyo 1988 - Enero 1989. Tinawagan ako ng kumpanya upang magtrabaho sa PECCO at nag-umpisang magtrabaho roon. Edad 20 ako noon.

Bibiyahe ako mula Sampaloc, Maynila, at sasakay ng Pasay Rotonda, at mula roon ay magdi-dyip biyaheng Alabang - Kaliwa. Mula sa dyip ay sa harap ng Kawasaki ako bababa papunta sa aming pabrika kaya hindi iba sa akin ang Kawasaki. Nag-resign ako matapos ang tatlong taon upang mag-aral sa kolehiyo. At sa unibersidad ko na natagpuan ang landas na akin ngayong tinatahak bilang aktibistang Spartan.

Kaya marubdob ang aking pakikiisa sa laban ng mga manggagawa ng Kawasaki bagamat hindi pa ako nakakapunta sa kanilang welga dahil sa pagbabantay kay misis sa ospital dahil siya'y na-stroke. 

Matapos ang anim na buwan ay naging regular na manggagawa ako sa PECCO, 1989, sa taon nang maipasa ang Herrera Law, na dahilan kaya lumaganap ang sistemang kontraktwalisasyon.

Nabatid ko kalaunan na napalitan na ang pangalang PECCO, kaya wala na ang PECCO ngayon.

Mabuhay ang mga manggagawa ng Kawasaki! Mabuhay ang uring manggagawa!

- gregoriovbituinjr.

06.01.2025

* litrato mula sa kawing na: https://www.facebook.com/LukeEspirituPH 

Anag-ag at dapat walang gitling sa ika

ANAG-AG AT DAPAT WALANG GITLING SA IKA

ako'y natigilan sa "Malabong liwanag"

tanong yaon sa Tatlumpu't isa Pahalang

sa krosword nitong Pilipino Star Ngayon

pagkat may tatlong sagot na simula ay "A":

salitang ANINAW, ANINAG, at ANAG-AG

at ANAG-AG ang lumabas na tamang sagot

subalit sa Dalawampu Pahalang naman

bakit may gitling sa "ika-sampung bahagi"

aba'y nakasanayan na ang gayong mali

habang walang matang sa mali'y nagsusuri

bilang makatâ kaya iyon pinapansin

ang "ika" ay isang panlaping kinakabit

sa salitang ugat kaya idinidikit

ito ng walang gitling, at sa balarila

kung numero na saka lalagyan ng gitling

ang wasto ay ikasampu, di ika-sampu

pag numero, ika-10, di ika10

dapat matuto sa paggamit nitong gitling

lalo sa panlaping" ika", tandaan natin

ang mali punahin, ang wasto pairalin

- gregoriovbituinjr.

06.01.2025

* palaisipan mula sa pahayagang Pilipino Star Ngayon, Mayo 31, 2025, pahina 11

Sa ika-60ng araw namin sa ospital

SA IKA-60ng ARAW NAMIN SA OSPITAL

Karaniwan ang ikalawang buwan ay itinatapat natin sa petsa ng araw. Tulad nito, Abril 3 kami ni misis nagtungo sa ospital at naadmit siya roon dahil sa stroke. Sa Hunyo 3 ang ikalawang buwan namin sa ospital. Subalit kung bibilangin sa daliri, ang Hunyo 3 ay ika-62 araw.

Kailan, kung gayon, ang ika-60ng araw, kung ang bawat buwan ay binibilang ng 30 araw, na tila tulad sa bilang ng araw sa pasahod? Bagamat batid nating sa isang taon, pag di leap year, pitong buwan ang may 31 araw, apat na buwan ang may 30 araw, at ang Pebrero ay 28 araw.

Kung ika-62 araw ang Hunyo 3 minus 2, Hunyo 1 ang ika-60ng araw. 

Ginawan ko ng pormula ang bilang ng araw sa Abril. Kasama sa bilang ang Abril 3, kaya hindi Abril 30 minus Abril 3 ang pagbibilang. Kundi dapat Abril 30 minus Abril 2. Subalit hindi kaagad natin maiisip ito kung hindi natin titiyakin sa pagbilang sa daliri. Kaya ginawan ko ito ng pormula na madaling matandaan. Ito ang pormula:

(x - y) + 1 = n

Given:

x = huling araw ng buwan

y = araw ng pagpasok sa ospital

(30 - 3) + 1 = n

27 + 1 = 28 araw

Abril = 28 araw

Mayo = 31 araw

Hunyo = 1 araw

Total = 60 araw

Oo, animnapung araw. Ganyan na kami katagal sa ospital. Animo'y nakatira na kami rito ng halos dalawang buwan. Matagal pa ang gamutan. Araw-araw ang pagtungo ng physical therapist, at ng occupational therapist niya. At wala pang araw ng discharge.

Nito lang nakaraang tatlong araw - Mayo 29, 30, at 31, ay tatlong beses siyang nagpa-ultrasound. Ang dalawa'y sa tiyan, at kagabi'y sa vagina na request ng kanyang obgyne, dahil malakas ang pagdurugo niya o mens.

SA IKA-60ng ARAW NAMIN SA OSPITAL

narito pa rin kami sa ospital

animnapung araw, ganyan katagal

hanggang ngayon, ako'y natitigagal

paggaling niya ang lagi kong usal

babayara'y pamahal nang pamahal

sa gabi'y di makatulog, iidlip

lamang dahil antok na'y nahahagip

gayunman, may pag-asang nasisilip

gagaling din siya, huwag mainip

ito ang madalas kong nalilirip

mahalaga'y buhay si misis, buhay!

sa mga doktor at nars, pagpupugay!

sa nag-ambag sa gastusin, mabuhay!

sa nagdasal, sa lahat, taos-pugay!

hindi kayo malilimutang tunay!

- gregoriovbituinjr.

06.01.2025